Cudowna przyroda, bezcenne zabytki i bogata kultura krainy Warmii i Mazur są regionami niezwykle atrakcyjnymi pod względem turystycznym. Województwo warmińsko-mazurskie to nie tylko słynne w całej Europie jeziora, ale również atrakcje militarne, pamiątki po II wojnie światowej oraz unikalne zabytki hydrotechniki.

Warmia i Mazury to nie tylko wspaniałe jeziora, choć Mazury zwane są Krainą Tysiąca Jezior. To również miasta z wielowątkową historią oraz dzika natura, muzea, obiekty kulturalne, punkty widokowe, skanseny, atrakcje przyrodnicze jakich mało. Niespotykane perełki architektoniczne to kolejny powód, aby odkryć Warmię i Mazury. Te krainy Was zachwycą i z pewnością będziecie chcieli powrócić w te wspaniałe miejsca. Jakie atrakcje turystyczne czekają na odwiedzających? Zobaczcie sami!

SPIS TREŚCI:

Dwie różne krainy

Nazwą Mazury czasami określa się całe województwo warmińsko-mazurskie, na które składają się dwie krainy Mazury i Warmia. Mazury są regionem geograficzno-kulturowym, który obejmuje Pojezierze Mazurskie i Pojezierze Iławskie. Tereny te nigdy (przed 1945 rokiem) nie należały do państwa polskiego, choć ich mieszkańcy (Mazurowie) mówili gwarą polską, którą przynieśli ze sobą ich przodkowie, osadnicy m.in. z Mazowsza.

Mieszkańcy Mazur byli protestantami. Katolicka natomiast była Warmia. Nazwa wywodzi się od staropruskiego plemienia Warmów, zamieszkujących te tereny przed nadejściem zakonu krzyżackiego. Krzyżacy na podbitym terytorium utworzyli dominium biskupie (obszar zarządzany przez władze kościelne).

Po zakończeniu wojny trzynastoletniej w 1466 roku Warmia weszła w skład Królestwa Polskiego w statusie księstwa warmińskiego, na czele którego stał biskup. Jak widać, kulturowo to odmienne tereny, ale łączy je piękno przyrody i bogactwo historii. Teraz możemy je podziwiać, wybierając się na wycieczkę po Warmii i Mazurach.

Olsztyn na dobry początek

Na Warmii przetrwało wiele zabytków z okresu średniowiecza. Są to przede wszystkim gotyckie kościoły, ceglane zamki, bramy oraz mury obronne. Nie brakuje tu urokliwych miasteczek z zachowanym średniowiecznym układem urbanistycznym. Takie miejsca sprzyjają spacerom i podziwianiu architektury, można napawać się niepowtarzalnym klimatem takich miejsc.

Bez wątpienia takim niezwykłym miastem jest Olsztyn.bTo największe miasto w regionie, które może pochwalić się średniowiecznymi zabytkami, kilkunastoma jeziorami w swoich granicach, ładną starówką. XIV-wieczne miasto szczyci się bogatą historią. Wiek XV i początek XVI upłynął na tych ziemiach pod znakiem wojen z Zakonem Krzyżackim. Olsztyn przechodził z rąk do rąk, by ostatecznie znaleźć się w granicach Korony.

W 1521 roku skuteczną obroną zamku olsztyńskiego kierował Mikołaj Kopernik (pełnił wtedy funkcję administratora dóbr kapituły). Pamiątki po jego pracy astronoma zobaczycie w Muzeum Warmii i Mazur. Wiek XVII był pechowy dla miasta – nawiedzały go pożary i zaraza. W czasie wojen północnych Olsztyn łupiły wojska szwedzkie. Połowa XIX wieku przyniosła ożywienie i rozwój, możliwy także za sprawą przemysłu.

Jedynym zachowanym obiektem fabrycznych z tamtych czasów jest odrestaurowany tartak Raphaelsohnów. Olsztyn słynie ze swojego naturalnego położenia w otoczeniu jezior, lasów i parków. Dużą część miasta można przejść parkami, trafiając po drodze na kolejne miejskie jeziora. W granicach administracyjnych Olsztyna tych jezior jest aż 11.

Zamek Kapituły Warmińskiej

Jest najważniejszym i najbardziej znanym zabytkiem Olsztyna, chętnie odwiedzanym i godnym odwiedzenia. W Zamku Kapituły Warmińskiej mieści się obecnie Muzeum Warmii i Mazur, które utworzono w 1945 roku. XIV-wieczny zamek gotycki, wybudowany został dla administratora dóbr kapituły warmińskiej. Co bardzo znaczące i czym szczyci się miasto, w latach 1516 -1521 funkcję tę pełnił Mikołaj Kopernik, słynny astronom.

Do dziś na ścianie krużganka pozostała unikalna pamiątka po jego pobycie - własnoręcznie wykonana tablica astronomiczna, w zbiorach biblioteki natomiast przechowywany jest inkunabuł medyczny z którego korzystał. Dlaczego obejrzeć zamek i zajrzeć do muzeum? Miejsce gromadzi pamiątki z przeszłości regionu z zakresu archeologii, historii i numizmatyki, sztuki dawnej i współczesnej, rzemiosła artystycznego, piśmiennictwa i bogatej kultury ludowej.

Niepowtarzalny charakter zbiorów tworzą kolekcje rzeźby gotyckiej, malarstwa religijnego Warmii, portretu holenderskiego i grafiki współczesnej.

Stare Miasto, sgraffito i ławeczka Kopernika

Brama Górna, inaczej Wysoka Brama, to jedyna olsztyńska pozostałość po średniowiecznych obwarowaniach miasta. Ma 23 metry wysokości i jest wrotami do zwiedzania olsztyńskiego Starego Miasta. Zaczynamy spacer! Rynek Starego Miasta to serce Olsztyna z ratuszem w centrum. To dawna siedziba rady miasta i lokalnych urzędników. Zbudowane na początku VI wieku skrzydło południowe Starego Ratusza to jeden z najstarszych zabytków miasta.

Budynku na przestrzeni lat nie oszczędzały klęski i wojny. Podczas pożaru miasta w XVII wieku ratusz doszczętnie spłonął, ale dość szybko doczekał się odbudowy. Na jednej ze ścian wprawne oko dostrzeże zegary słoneczne. Budynek otaczają rzędy barwnych kamienic ze wzorami sgraffito, czyli zdobieniami, które powstają poprzez nakładanie różnokolorowych warstw tynku i jego zeskrobywanie przed wyschnięciem.

Dzięki temu w zeskrobanym miejscu widać niższe, kolorowe warstwy tynku, które tworzą na olsztyńskich kamienicach ciekawe motywy. Olsztyńska starówka wspaniale nadaje się na niespieszny spacer. Spacerując można dojść do jednego z najczęściej fotografowanych miejsc Olsztyna, czyli do ławeczki Mikołaja Kopernika. Podobno przycupnięcie na kolanach mistrza i potarcie go po nosie przynosi szczęście.

Miłośnicy sztuki i architektury sakralnej, powinni zajrzeć do Bazyliki Konkatedralnej św. Jakuba Apostoła. Kościół stoi we wschodniej części Starego Miasta i jest najstarszą budowlą sakralną Olsztyna.

Park Podzamcze z pięknym mostem

Nadal nie opuszczamy Olsztyna, bo to pięknie położone i urocze miasto wciąga nas swoimi atrakcjami turystycznymi coraz bardziej. Stare Miasto okala Park Podzamcze - największy miejski park położony w przepięknej scenerii wijącej się rzeki Łyna.

W parku natkniesz się i na atrakcje naturalne oraz oczywiście ciekawe zabytki. Park przecina rzeka Łyna, co dodaje mu większego uroku. Można nawet wynająć kajak i popłynąć nim, aby rozkoszować się pięknem tutejszej przyrody i krajobrazu. W północnej części Parku Podzamcze widać  okazałe wiadukty kolejowe, które największe wrażenie robią z perspektywy kajaka. Po całym parku rozsiane są rzeźby olsztyńskich artystów, a spacerując dalej dotrzemy do mostu św. Jana Nepomucena, który jest najstarszym mostem Olsztyna. Na moście stoi skromny pomnik św. Jana. Jest to kopia pomnika, który zniknął stąd po II wojnie światowej.

Planetarium zaprasza

Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne to kolejna atrakcja turystyczna Olsztyna. Tradycje związane z obserwowaniem i odkrywaniem kosmosu, które zapoczątkował kilka wieków temu Mikołaj Kopernik, są jak widać kontynuowane. Planetarium wyróżnia kopuła, której średnica ma 15 metrów. To dach sali projekcyjnej, w której na sferycznym ekranie można oglądać pokazy i filmy związane z kosmosem i astronomią. Chociaż bywają wyjątki - w Planetarium odbywają się też pokazy bajek i sesje z muzyką współczesną.

Będąc w Planetarium trzeba koniecznie zobaczyć kopię pierwszego sztucznego satelity Ziemi - Sputnika 1. Oryginalny egzemplarz poleciał w przestrzeń kosmiczną w 1957 roku. Kilka minut spacerem od Planetarium, na wzgórzu św. Andrzeja mieści się Obserwatorium Astronomiczne. Placówka zajmuje budynek dawnej wieży ciśnień, której piętra zaadaptowano teraz na ekspozycję poświęconą astronomii i kosmosowi. Niezwykłe miejsce godne polecenia turystom bez względu na wiek.

Frombork pełen zabytków

Niewielki Frombork obfituje w atrakcje i zabytki. W czasach Księstwa Warmińskiego miasto pełniło funkcję siedziby warmińskiej kapituły katedralnej. Kościelni dostojnicy rezydowali na Wzgórzu Katedralnym, które otoczono monumentalnymi murami obronnymi, wieżami oraz basztami. Na wzniesieniu powstała monumentalna katedra (największy kościół Warmii) oraz rezydencja biskupów. Można je podziwiać po dziś dzień.

Turyści odwiedzający Frombork nie zawiodą się. Na Wzgórzu Katedralnym czekają na nich średniowieczne fortyfikacje, nieco dalej bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja, wnętrze której mieści aż 25 ołtarzy, Muzeum Mikołaja Kopernika w dawnym pałacu biskupim, planetarium w dawnej dzwonnicy, a także średniowieczny szpital św. Ducha. Dzieje miasta były burzliwe - od roku 1466 Frombork znajdował się w granicach Królestwa Polskiego i pozostawał w nich aż do pierwszego rozbioru. W XVI wieku działał tu i pracował Mikołaj Kopernik. Złote lata miasta zostały przerwane przez najazd wojsk szwedzkich w roku 1626.

Tropem Kopernika

Dawny Pałac Biskupi to interesująca atrakcja turystyczna. Średniowieczne dokumenty potwierdzają istnienie w tym miejscu szkoły katedralnej. Zniszczona podczas XV-wiecznych wojen została odbudowana jako dom biskupi. Dziś znajduje się tu Muzeum Mikołaja Kopernika. W jego zbiorach są artefakty archeologiczne, kolekcja sztuki, starodruki. Obejrzeć można również specjalną wystawę poświęconą Kopernikowi.

Planetarium, które jest kolejnym celem wycieczki do Fromborka, mieści się w przyziemiu Wieży Radziejowskiego. Na specjalnej kopule o średnicy 8 metrów turyści mogą obejrzeć mapę nieba i edukacyjne filmy poświęcone astronomii. Zainteresowanych tą tematyką zachęcamy również do odwiedzin w Planetarium z Parkiem Astronomicznym, który znajduje się kilka kilometrów za miastem w stronę wsi Ronin.

Lidzbark Warmiński ze wspaniałym zamkiem

Zamek Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim to kolejna atrakcja turystyczna województwa warmińsko-mazurskiego, podobnie jak całe miasto – godna zwiedzenia. Zbudowany w latach 1350 -1401 zamek jest symbolem miasta, leży na wąskim półwyspie otoczonym z jednej strony rzeką Łyną, a z drugiej rzeką Symsarną. To jeden z najcenniejszych gotyckich zabytków w Polsce. Był rezydencją biskupa, choć architektonicznie przypomina zamek krzyżacki.

Podczas zwiedzania zamku mamy okazję podziwiać nie tylko wnętrza średniowiecznej warowni wraz z fragmentami zachowanych malowideł, ale również tematyczne wystawy, takie jak wystawę uzbrojenia, archeologiczną z dziejami budowlanymi zamku czy wystawę obrazów. Lidzbarski zamek jest jednym z niewielu, gdzie w pełni zachowały się oryginalne gotyckie krużganki. Z tego względu zamek ten porównywany jest do Wawelu, a często nawet nazywany jest Wawelem Północy. W mieście warto zobaczyć także mury obronne, ratusz i Wysoką Bramę.

Ceniącym aktywny wypoczynek na łonie natury polecamy Park Uzdrowiskowy Doliny Symsarny. Jest to park z leśnymi ścieżkami poprowadzonymi wzdłuż urokliwej rzeki Symsarny. Dobry do przemierzenia zarówno na rowerze, jak i pieszo. Najładniejsze fragmenty ścieżki prowadzą nad samą rzeką, a dodatkowo na trasie spotkamy tablice z ciekawostkami historycznymi i przyrodniczymi. W Lidzbarku Warmińskim można skorzystać także z dobrodziejstw tężni solankowej.

Odkryj Reszel i jego urok

Reszel to niewielkie miasteczko, leżące na historycznej granicy Warmii i Mazur. Turystyczna perełka województwa warmińsko-mazurskiego z cennymi zabytkami i wspaniałym klimatem. Do najważniejszych zabytków miasta należą: zamek biskupów warmińskich, kościół farny pw. św. Piotra i Pawła, osiemnastowieczna cerkiew, gotyckie mosty, fragmenty murów obronnych. Pozostałe cuda to most gotycki (Wysoki), średniowieczny system wodociągów miejskich, średniowieczny system kanalizacji miejskiej oraz fosa miejska z fragmentami murów obronnych.

Wszystkie te zabytki pochodzą z XIV wieku. Jeśli do pięknych zabytków architektonicznych dodamy ładny Park Miejski i wspaniałą pełną walorów przyrodniczych okolicę, nikt chyba nie będzie miał wątpliwości, że Reszel warty jest odwiedzenia. Więc naprawdę warto tu przyjechać i zobaczyć to zabytkowe miasteczko.

Ach, te jeziora!

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich to unikatowy zakątek. Największa i najwspanialsza atrakcja turystyczna województwa warmińsko-mazurskiego, ale także Polski. Jezior na tym terenie jest ponad 3000! Szlak Wielkich Jezior Mazurskich, łączący ponad 100-kilometrową drogą wodną leżące na północy Węgorzewo z jeziorem Wiartel niedaleko Piszu. Tu można wypożyczyć łódkę i zaczyna się prawdziwa mazurska przygoda.

Na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich spotkamy popularne miejscowości turystyczne z mnóstwem atrakcji, jak i mniej popularne zaciszne miejsca. Kraina tych wspaniałych jezior to doskonałe miejsce dla miłośników aktywnego wypoczynku i jazdy rowerem. Wśród mazurskich jezior poprowadzono malownicze ścieżki rowerowe, zbudowano wieże widokowe. Atrakcji jest tu mnóstwo!

Krutynia - na kajaki

Miłośnicy pływania znajdą na Warmii i mazurach bardzo wiele możliwości. Jak nie jeziora, można wybrać spływ rzeką. Szlak kajakowy rzeki Krutyni zaliczany jest do najpiękniejszych szlaków kajakowych nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Należy do szlaków łatwych i bezpiecznych. Kajakarze z niewielkim doświadczeniem, powinni jednak unikać odcinków na których przeważają jeziora. Cały szlak kajakowy Krutyni ma długość 116 km. Turyści mogą wybierać spośród wielu form spływów w zależności od czasu, którym dysponują, potrzeb i kondycji. Są spływy kilkugodzinne, weekendowe czy nawet kilkudniowe.

Spływ Krutynią to nie tylko przygoda i adrenalina, ale także wspaniała możliwość podziwiana wspaniałej przyrody. Krutynia jest uznawana za jeden z najpiękniejszych szlaków nizinnych Europy. Jest bardzo ciekawy i zróżnicowany, przebiega przez Puszczę Piską oraz Mazurski Park. Przyrodnicze bogactwo to nie tylko jeziora, ale także rezerwaty przyrody, mnóstwo rzadkich gatunków roślin, takich jak storczyki, wielosił błękitny, widłak wroniec i wiele innych.

A zwierzęta? Na tych terenach żyją wilki, rysie, łosie, wydry, norki, bobry i ponad 200 gatunków ptaków, a wśród nich bocian czarny, zimorodek, bąk, bączek, tracz nurogęś, orlik krzykliwy, bielik, rybołów, derkacz, dudek, puchacz.

Kanał Elbląski - nietuzinkowa atrakcja

Kanał Elbląski to inżynieryjny cud, który stał się dziełem życia pruskiego architekta Georga Jacoba Steenke. Jest wyposażony w unikalny system pochylni, które przenoszą statki między dużymi różnicami wysokości i pozwalają na... rejs statkiem po trawie. Rejs po pochylniach i śluzach Kanału Elbląskiego to ogromne przeżycie. Żegluga Ostódzko-Elbląska oferuje te interesujące rejsy. Z Żeglugą Ostródzko-Elbląską popłyniemy  m.in. na odcinku Ostróda - Miłomłyn lub Elbląg - Buczyniec (przez 5 pochylni).

I już w Giżycku - atrakcje turystyczne

Nasza podróż po Warmii i mazurach nabiera tempa. Atrakcji jeszcze sporo. Lądujemy w Giżycku, tętniącym żeglarskim życiem mieście nad jeziorami Niegocin i Kisajno. W Giżycku z pewnością zobaczycie wyjątkową atrakcję hydrotechniki, czyli obrotowy most na Kanale Łuczańskim. Most obrotowy w Giżycku, którego działanie i mechanizm możemy podziwiać do dziś, powstał pod koniec XIX wieku.

Historycy w ramach swoich poszukiwań próbują ustalić dokładną datę budowy i oddania, ale brakuje jednoznacznych materiałów na ten temat. Ulokowany jest na kanale łączącym jeziora Niegocin i Kisajno, który ma ponad 2 km długości. Oprócz zabytkowego na kanale są jeszcze cztery inne mosty, ale już nowsze. Pamiętajmy, że jesteśmy na Mazurach, zatem zwiedzanie Giżycka może zakończyć się cudownym rejsem po jeziorze Niegocin lub dłuższą wycieczkę po Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich.

Będąc przy brzegu Niegocina, warto pospacerować po molo i Ekomarinie w Giżycku.

Twierdza Boyen

Miasto posiada jedną z ważniejszych atrakcji militarnych tej części Polski. Jest to Twierdza Boyen. Powstała w XIX wieku z rozkazu Fryderyka Wilhelma IV, aby bronić tej części Prus przed atakami ze wschodu. Twierdza jest otoczona kamienno-ceglanym murem o długości 2303 metrów, na jej terenie znajdują się liczne ścieżki spacerowe oraz Muzeum Twierdzy Boyen. Można ją zwiedzić także z przewodnikiem.

Na terenie Twierdzy Boyen znajdują się obecnie 4 obiekty, w których oglądać można ekspozycje stałe i czasowe: Koszarowiec „Miecz”, Laboratorium prochowe, Stajnia z wozownią i Warsztat zbrojmistrza. Laboratorium prochowe to pomieszczenia z ekspozycją broni, w wozowni zobaczymy elementy drewnianych wozów, uprzęże, siodła, myśliwski pojazd konny z dawnych Prus Wschodnich, wolant z oryginalnym XIX-wiecznym zawieszeniem z manufaktury Ignacego Schustali, szwajcarska kuchnia polowa z początku XX wieku czy wóz wojskowy taborowy z okresu międzywojennego.

Mikołajki. Rejsy i ptaki

Kolejny przystanek na naszej trasie to Mikołajki, należących do najbardziej znanych miast na Mazurach. W tym mieście można wybrać się  w rejs z Mikołajek na Śniardwy i inne jeziora na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich. To doskonały pomysł na wycieczkę w słoneczny dzień, a także gdy pogoda nie sprzyja plażowaniu. Trasy rejsów obejmują: jezioro Śniardwy na trasie Mikołajki - Śniardwy – Mikołajki, jezioro Bełdany i Śniardwy na trasie Mikołajki - Ruciane-Nida - Mikołajki.

Zwiedzanie atrakcji Warmii i Mazur nie może się bowiem obejść bez odwiedzin nad położonymi w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich Śniardwami, które są  największym jeziorem Polski. W miejscowości Łuknajno, nieopodal Mikołajek, znajduje się wieża obserwacyjna na przepiękny widok jeziora Śniardwy. Będąc tam polecamy także odwiedziny w Rezerwacie Ptaków nad jeziorem Łuknajno. Miejsce to jest wpisane na listę UNESCO.

Jezioro Łuknajno jest również największym skupiskiem łabędzia niemego w Polsce, które w okresie przelotów liczy nawet do 2000 ptaków! Jest tu naprawdę pięknie!

Muzeum Reformacji Polskiej

Będąc w Mikołajkach i chcąc poznać bliżej kulturowe oblicze mazur, warto wybrać się do Muzeum Reformacji Polskiej. Wiemy już, że mieszkańcy Mazur byli protestantami, stąd obecność protestanckiego ducha, objawiająca się także w obrzędach religijnych. Muzeum zostało założone w 1973 roku przez pastora Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Trójcy w Mikołajkach, pastora Władysława Pilchowskiego. W muzeum można oglądać na przykład starodruki z czasów I Rzeczpospolitej.

Celem założenia muzeum było zabezpieczenie cennych dokumentów dotyczących rozwoju protestantyzmu na Mazurach, Pomorzu, czy Śląsku. Wśród zbiorów można znaleźć Kancjonały Ewangelickie, Postylle, Pisma Święte w polskich i niemieckich wydaniach, modlitewniki, zdjęcia, historyczne mapy regionu mazurskiego oraz dokumentacja poświęcona ewangelikom warszawskim. Zbiory zawierają również wartościowe eksponaty dotyczące życia religijnego i kulturalnego.

Jeżeli chcecie bliżej poznać wielokulturowe oblicze Warmii i mazur, warto odwiedzić to interesujące miejsce.

Wilczy Szaniec - tajemnicze miejsce

To dawna kwatera Wodza Trzeciej Rzeszy Adolfa Hitlera, znajdująca się w miejscowości Gierłoż. Będąc na Warmii i Mazurach warto odwiedzić to miejsce. Wilczy Szaniec nazywano małą stolicą III Rzeczy. W latach 1941-1944 była to kwatera główna Hitlera. To właśnie tutaj zapadały najważniejsze decyzje wojenne. Jest to również miejsce nieudanego zamachu na Hitlera. Podczas zwiedzania można zobaczyć pozostałości baraku i sali narad z tablicą informacyjną.

Ta atrakcja turystyczna zaciekawi nie tylko miłośników historii. Pierwotnie w skład kompleksu wchodziło 200 budynków, mieszkało tu aż 2000 osób. Podczas wycofywania się niemieckich wojsk, kwatera została przez nich wysadzona w powietrze. To, co zostało także robi wrażenie na turystach. W Europie istniało kilka kwater głównych  Hitlera. Większość wojennych kwater, tak jak Wilczy Szaniec, znajdowało się w oddaleniu od dużych miast, wewnątrz dużych kompleksów leśnych, otoczonych jeziorami i bagnami co ułatwiało ukrycie przed oczami pilotów, a dostęp był utrudniony.

Wszystkie bunkry należące do kompleksu Wilczego Szańca znajdują się w lasach koło Kętrzyna. Można tu zobaczyć również schron Adolfa Hitlera, gdzie podczas II Wojny Światowej mieścił się jego gabinet, kuchnia i jadalnia.

Zamki krzyżackie

Na Warmii i mazurach zobaczymy wiele zamków. Oprócz zamków, w których urzędowali dostojnicy kościelni, niezwykle ważne dla historii tego regionu są zamki krzyżackie. Wszak obecność Krzyżaków odcisnęła się dużym piętnem na dziejach miast i ludzi. Są najczęściej budowane z czerwonej cegły, masywne i dostojne, pełniły bowiem funkcję warowni – miały chronić przed najazdami wrogów.

Poznajmy te niezwykłe budowle, dzięki którym przeniesiemy się w średniowieczne czasy, pełne wojen i pożóg, ale także rozwoju krzyżackiego imperium na tych terenach.

Zamek w Kętrzynie

Został wybudowany w drugiej połowie XIV wieku jako siedziba prokuratora Zakonu Krzyżackiego. Pierwotnie posiadał trzy skrzydła, a w jego dziedzińcu znajdował się kwadratowy plac. W skrzydle północnym znajdował się refektarz, kościół i dom Krzyżaka – prokuratora. W pobliżu zamku wybudowano: kuchnię, browar, młyn, piekarnię, stajnię, magazyn żywności, zbrojownię, magazyn prochu, kaplicę i więzienie.

Jako element systemu obronnego był włączony do murów miejskich z 13 basztami i 2 bramami wraz z kościołem Świętego Jerzego. Świątynia była kościołem obronnym. Ten wyjątkowy obiekt jest najlepiej zachowaną budowlą sakralną o takim charakterze na Warmii i Mazurach. W zamku mieści się Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego.

Zamek jest atrakcją Warmii i Mazur, którą trzeba zobaczyć. Na dziedzińcu zamku w okresie letnim odbywają się koncerty i jarmarki, obiekt znajduje się na Szlaku Zamków Gotyckich.

Zamek w Nidzicy

Zwany jest również „Zamkiem nad Nidą”. Warownia położona jest na wzgórzu pośród mazurskich bagien w najdalej wysuniętym na południe punkcie na mapie dawnego państwa krzyżackiego - od strony Mazowsza. Zamek był siedzibą braci zakonnych Zakonu Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego czyli Krzyżaków. Przez wiele lat pełnił funkcję przygranicznej warowni przez co zwany był „Bramą do Mazur”. Obecnie w zamku znajduje się Muzeum Ziemi Nidzickiej oraz inne instytucje kultury.

Zamek Ryn

To największa atrakcja turystyczna miasteczka o tej samej nazwie. Leży na terenie Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, pomiędzy popularnymi kurortami Mrągowem, Mikołajkami i Giżyckiem. Z dwóch stron miejscowość otaczają jeziora - Ołów oraz Ryńskie. Na zamku można zwiedzać zadaszony dziedziniec oraz przyległe sale utrzymane w średniowiecznym stylu. Można zobaczyć tu również ekspozycję uzbrojenia z czasów średniowiecza.

Zamek jest monumentalny, wznosi się nad miastem. Wybudowana w XIV wieku imponująca budowla jest drugim największym zamkiem krzyżackim w Polsce! Górujący nad okolicą zamek stanowi idealny punkt widokowy na pobliskie jeziora. Zwiedzanie Zamku w Rynie to ciekawa lekcja historii.

Zamek był świadkiem burzliwych dziejów Mazur i dawnych Prus Wschodnich. Wśród zgromadzonych eksponatów znaleźć można niezwykłe przedmioty: hełmy i szyszaki normańskie, topory, czekany, topory rycerskie, włócznie na zwierza oraz miecze półtoraręczne, będące w uzbrojeniu wojsk krzyżackich i polskich. Klimat zamku również was zachwyci.

Zamek w Ostródzie

I kolejny na naszej krzyżackiej trasie. Zamek Krzyżacki w Ostródzie to najsłynniejszy zabytek miasta. Budowla pochodzi z XIV wieku. Podobnie jak inne krzyżackie zamki w Polsce, został wybudowany z cegły. Jego budowę rozpoczął około 1349 roku komtur Ostródy Gunther von Hohenstein. Zamkiem po bitwie pod Grunwaldem przez krótki okres czasu zarządzał książe Janusz Mazowiecki, lecz w 1410 roku zamek ponownie zajęli Krzyżacy.

Później kilkakrotnie zamek zmieniał właścicieli. Warto wspomnieć, że w ostródzkim zamku kwaterował się Napoleon Bonaparte, skąd zarządzał Europą. Obecnie znajduje się tutaj Centrum Kultury, Galeria, Muzeum oraz Biblioteka. Obiekt nie jest tak wielki jak poprzednie zamki, ale warto tam zajrzeć.

Zamek w Działdowie i interaktywni Krzyżacy

W tym wspaniałym zamku nie tylko poczujemy klimat krzyżackiej obecności, ale także dowiemy się znacznie więcej o życiu zakonu. Mieści się tu bowiem Interaktywne Muzeum Państwa Krzyżackiego. Zamek zachował się w sporej części do czasów dzisiejszych. Muzeum powstało w historycznym budynku ratusza z 1794 roku. Miejsce to jest pełne makiet zamków, projekcji multimedialnych czy ekranów dotykowych.

Muzeum Państwa Krzyżackiego swoją działalność opiera głównie na nowoczesnych technologiach. Zobaczymy historię zakonu, strategię podboju stosowaną przez Krzyżaków, zobaczymy jak przebiegała bitwa pod Grunwaldem. Muzeum spodoba się dzieciom młodszym i starszym, a wystawa wciągnie ich w średniowieczny świat. To zupełnie nowa, wciągająca jakość zwiedzania. Nie brakuje tu również oryginalnych eksponatów z epoki, jak broń, ubiory, monety, pieczęcie czy przedmioty codziennego użytku znalezione na terenie dawnego Państwa Krzyżackiego.

Dziś w Muzeum Pogranicza w Działdowie (zmieniła się nazwa) z siedzibą w odrestaurowanym skrzydle gotyckiego zamku można oglądać interesującą stałą wystawę „Działdowo - miasto i ludzie dawnego pogranicza”.

Zamek w Giżycku

Jednym z najcenniejszych i najciekawszych zabytków Giżycka i Krainy Wielkich Jezior Mazurskich jest średniowieczny zamek, wzniesiony przez zakon krzyżacki około roku 1341, który po odrestaurowaniu stanowi obecnie część ekskluzywnego Hotelu St. Bruno. Prawdopodobnie Zakon Krzyżacki wzniósł zamek w Giżycku na obwarowaniach pogańskich. Niezwykłe jest samo położenie obiektu, ponieważ leży on nad kanałem Łuczańskim, łączącym jeziora Niegocin i Kisajno.

Zamek był siedzibą prokuratora zakonnego. Składał się z domu mieszkalnego i prostokątnego dziedzińca otoczonego murem, za którym znajdowała się fosa. W 1365 roku  Litwini pod wodzą Kiejstuta zdobyli i spalili zamek, po czym Krzyżacy odbudowali warownię. Wokół właściwego zamku odtworzono obiekty, które niegdyś tu istniały. Będąc na Mazurach, nie warto pomijać tej atrakcji turystycznej.

Muzeum Budownictwa Ludowego

Muzeum Budownictwa Ludowego - Park Etnograficzny w Olsztynku to interesująca atrakcja turystyczna, której nie warto pominąć odwiedzając województwo warmińsko-mazurskie. Wizyta w Parku Etnograficznym to prawdziwa podróż w czasie! Eksponaty zgromadzone są w 79 obiektach dużej i małej architektury wiejskiej z Warmii, Mazur, Powiśla, Małej Litwy i Sambii o zróżnicowanych funkcjach, budowie i konstrukcji.

Są to budynki mieszkalne, sakralne, zabudowania gospodarcze i przemysłowe. Wyposażenie budynków stanowią eksponaty pokazujące dawne życie wsi w XIX i XX wieku. Zbiory muzealne kultury materialnej oraz sztuki ludowej przekraczają 14 tysięcy egzemplarzy.

Obiekty pochodzą z terenów wchodzących w skład Prus Wschodnich: Oberlandu (Prus Górnych), Małej (Pruskiej) Litwy i okręgu sambijskiego oraz obecnych regionów północno-wschodniej Polski, z których budynki translokowano (lub odtwarzano) już po II wojnie światowej. W Muzeum prezentujemy również obiekty, które nie mieszczą się terytorialnie w żadnym z przedstawionych regionów.

Wystawa muzeum jest niezwykle atrakcyjna i różnorodna. Ale to nie wszystko! Zachwyceni będą także najmłodsi odwiedzający, ponieważ muzeum prowadzi hodowlę zwierząt gospodarskich. Konie i krowy to tylko niektóre z nich. Mamy tu również  kozy, króliki, owce i drób. To duża atrakcja dla odwiedzających, podobnie jak okalające Park ogrody. Obiekty znajdują się w naturalnym otoczeniu zieleni, w ogródkach przyzagrodowych uprawiane są kwiaty, warzywa i zioła. Wspaniałe miejsce na rodzinną wyprawę.

Mazurolandia - odkryj świat w miniaturze

Może zdarzyć się tak, że nie zdążycie zobaczyć wszystkich zabytków, zamków i innych obiektów podróżując przez Warmię i Mazury. W tym miejscu możecie obejrzeć je wszystkie razem, ale będą znacznie mniejsze od oryginałów. Park Miniatur Zabytków  Warmii i Mazur to część Mazurolandii. To atrakcja zarówno dla dorosłych jak i dzieci. Drobiazgowo odtworzone obiekty zachwycają swoim urokiem i precyzją wykonania. Większość z nich przedstawiona jest w skali 1:25.

Wśród miniatur znanych atrakcji Mazur, Warmii oraz okolic znajdują się m.in.: zamki: w Nidzicy, Lidzbarku Warmińskim i Biskupów Warmińskich w Reszlu oraz zamek w Malborku z podzamczem, który jest największą z miniatur. W Parku Miniatur Warmii i Mazur zobaczcie także miniaturę Wilczego Szańca oraz makietę zamachu na Adolfa Hitlera.

Ponadto obejrzycie miniatury obiektów takich jak: Twierdza Boyen w Giżycku, wieża Bismarcka w Mrągowie, wiadukty kolejowe w Stańczykach, śluza na Kanale Mazurskim w Leśniewie Górnym, śluza Guzianka w Rucianem-Nida, wieś mazurska, chata mazurska, grodzisko pruskie w Kwiedzinie, Wysoka Brama w Olsztynie, Baszta Bociania w Dobrym Mieście, wiatrak holenderski w Bęsi, kapliczka warmińska w Trękusach, piramida w Rapie, słup graniczny w Prostkach oraz cerkiew w Wojnowie i kościoły w: Jerutkach, Spychowie, Radziejach Skorkwitach. Warto tu przyjechać!

Warmia i Mazury - niezwykłe miejsce

Nie sposób opisać całego bogactwa tej ziemi i wszystkich atrakcji turystycznych, jakie czekają na Warmii i Mazurach. Wspaniałe miasta, porty, mariny, deptaki i cudowne jeziora. Ponadto mnogość średniowiecznych zabytków i fascynujących historii. Sztuka, kultura i szereg miejsc, gdzie jedno łączy się z drugim. Warmia i mazury to kraina wyjątkowa, której poznawanie nie skończy się na jednym czy dwóch wyjazdach. Piękna przyroda zachwyca na każdym kroku, a każda miejscowość oferuje turystom atrakcje. Poznajcie województwo warmińsko-mazurskie!