Ziemia Ząbkowicka jest regionem geograficzno-historycznym, usytuowanym w południowo-wschodniej części Dolnego Śląska na Podgórzu Sudeckim. To region urozmaicony pod względem krajobrazowym. Turyści znajdą tu szkali górskie, piękne lasy, rzeki.
To wszystko czyni region bardzo atrakcyjnym turystycznie, szczególnie dla turysty aktywnego. Szlaki rowerowe, piesze oraz szlak wodny Nysy Kłodzkiej sprawia że odwiedza ten teren coraz więcej turystów. Nie brakuje tu również zabytków i niesamowitych historii, dlatego Ziemia Ząbowicka jest godna polecenia także dla turystów lubiących ciekawą architekturę i wycieczkę w przeszłość.
SPIS TREŚCI:
Ząbkowice Śląskie - miasto z tajemnicą
Zabkowice Śląskie to pierwsze miejsce na liście miejsc Ziemi Ząbkowickiej, które trzeba koniecznie odwiedzić. Miasto jest piękne, zabytkowe, zachował się w nim średniowieczny układ urbanistyczny. Ciekawe zabytki architektoniczne i ślady mrocznej i interesującej historii miasta sprawiają, że wycieczka do Ząbkowic Śląskich będzie nie lada przyjemnością. Polecamy to miasto bardzo goraco na wycieczkę. Urocze, niewielkie, ładnie położone z niesamowitą historią tle. Może poszczycić się interesującymi zabytkami i ciekawymi miejscami. Słynie z Krzywej Wieży i niezwykłego laboratorium... Po prostu musicie tu przyjechać!
Krzywa Wieża
Nie sposób nie zwiedzić jej będąc w Ząbkowicach Śląskich. Krzywa Wieża - jedna z kilku w Polsce, będąca obecnie punktem widokowym i atrakcją turystyczną tego uroczego miasta. Jest to dawna, czworoboczna dzwonnica kościoła parafialnego św. Anny, wybudowana w średniowieczu, w I połowie XV wieku. Pod koniec XVI wieku wieża z powodu ruchów tektonicznych uległa znacznemu odchyleniu. I tak zostało do dziś. Została odrestaurowana i udostępniona turystom, na szczycie znajduje się punkt widokowy. To najbardziej rozpoznawalny symbol miasta - gotycka budowla o wysokości 34 metrów. W 1977 roku jej odchylenie od pionu wynosiło 1,98 m, a współcześnie to już ok. 2,12 m. Z poziomu ulicy robi niesamowite wrażenie, zadziwia i zachwyca. Piękne są także widoki z jej szczytu, można podziwiac okolice Ząbkowic Śląskich, widać z niej także Góry Sowie. Bilety wstępu można kupić przy wejściu do wieży. Atrakcja turystyczna jest czynna codziennie od 9.30 do 17.30, wejście odbywa się z przewodnikiem.
Poznaj historię miasta
Tuż obok Krzywej Wieży stoi najstarszy budynek mieszkalny w Ząbkowicach Śląskich. Jest to pochodzący z początku XVI wieku Dwór rycerza Kauffunga. Warto go obejrzeć i … wejśc do środka, gdzie czekają na zwiedzających kolejne niespodzianki. Jedną z nich jest Izba Pamiątek Regionalnych. W zbiorach Izby Pamiątek Regionalnych jest wiele elementów wyposażenia dawnych domostw z tego rejonu Dolnego Śląska. To wyjątkowa, barwna i interesujaca ekspozycja. Warta do pokazania dzieciom, które zobaczą jak dawniej zyli mieszkańcy obecnego Dolnego Sląska, jak były wyposażone ich domy, jakich sprzętów używali. To również wycieczka po lokalnej historii Ząbkowic Śląskich.
Laboratorium dr Frankensteina
W tym samym budynku mieści się również miejsce tajemnicze i pełne grozy. Jest to Laboratorium dr Frankensteina. Ząbkowice przez wieki nosiły nazwę Frankenstein. Laboratorium nawiązuje do pewnych tajemniczych wydarzeń mających miejsce w XVII wieku. W roku 1606 do miejscowości Frankenstein przybyło 8 grabarzy (6 mężczyzn i 2 kobiety). Każdej nocy wychodzili na ulice miasta, by rozsypywać przed domami truciznę. Ludzie wdychając specyfik umierali, a oni mieli dzięki temu pełne ręce roboty. W ciągu kilku miesięcy w mieście zmarło ponad 2 tysiące ludzi. Początkowo sądzono, że to epidemia dżumy, ale śledztwo ujawniło prawdę. Grabarze zostali skazani na spalenie żywcem, wyrok wykonano 4 października 1606 roku. Czy turyści wychodzą stąd wystraszeni? Przyjeździe do Ząbkowic Śląskich i przekonajcie się sami! Z tgeo miejsca słynie to miasto, a legenda dr Frankensteina od dawna żyje już swoim życiem.
Pałac Marianny Orańskiej
Kolejne miasto Ziemi Ząbkowickiej, które warto odwiedzić to Kamieniec Ząbkowicki. Miasto szczyci się ciekawymi zabytkami. Najbardziej znanym obiektem i jednocześnie największa atrakcją turystyczną miasteczka jest Pałac Marianny Orańskiej. Pałac naprawdę robi wrażenie na każdym, kto go zobaczy. Powstał z inicjatywy Marianny Orańskiej, która chciała, aby pałac stanowił także rodzaj twierdzy i bezpiecznego miejsca. Pałac okala wspaniały i rozległy park. Atmosfera tego miejsca jest dość tajemnicza, prawdziwa gratka dla miłośników zabytków i historycznych klimatów. To prawdziwa perła architektury. Przez wiele lat była to reprezentacyjna rezydencja należąca do najznamienitszych królewsko-książęcych rodów Europy, dynastii Oranje-Nassau oraz Hohenzollernów. Wyróżniała się pod względem architektonicznym, zarówno na tle dotychczasowego dorobku Schinkla (projektanta), jak i współczesnej mu europejskiej architektury. Nowatorskie w przypadku Kamieńca jest nawiązywanie do form rodzimej gotyckiej pomorskiej architektury i przeniesienie tych form na Śląsk. W pięknym parku pałacowym znajdującym się po wschodniej stronie pałacu wytyczono trzy rodzaje tras turystycznych, każda o innej długości i różnym stopniu trudności. Prowadzą także do Mauzoleum Hohenzollernów.
Pałac można zwiedzać z przewodnikiem, co godzinę od 10.00 do 17.00. W okresie od 1 maja do 30 września ostatnie wejście do pałacu jest o godz. 18.00. W pozostałych miesiącach, tj. styczeń, luty, marzec, kwiecień, październik, listopad i grudzień - ostatnie wejście o godz. 17.00. Bilet normalny kosztuje 27 zł, ulgowy - 17 zł (dla niepełnosprawnych, młodzieży uczącej się, emerytów, rencistów), Bilet specjalny - 10 zł (dla mieszkańców gminy Kamieniec Ząbkowicki). Osobno trzeba kupić bilet do mauzoleum, kosztuje 10 zł. Bilet „nocne zwiedzanie” - 40 zł (to może być niezła przygoda).
Spacer po parku jest dodatkową atrakcją podczas zwiedzania pałacu. Zespół parkowy jest atrakcją turystyczną Kamieńca Ząbowickiego i miejscem wypoczynku. Żyje tu kilkadziesiat gatunków ptaków, można spotkac wydry i nietoperze. Interesująca jest również rośliność. Tu czeka turystów kontakt z przyrodą. Można ją obserwować z bliska. W parku zamontowane zostały skrzynki lęgowe i karmniki, przy których można obserwować wiele chronionych gatunków, zarówno ptaków jak i ssaków. Materiały informacyjne i edukacyjne, dostępne w formie papierowej i elektronicznej, pozwalają poznać lepiej przyrodę, podczas zwiedzania i wypoczynku na terenie parku. Teren parku jest unikatowym miejscem nagromadzenia starych drzew, spośród których, ponad sto, zostało objętych ochroną pomnikową. Odnalezienie tych drzew w terenie, ułatwiają specjalnie przygotowane mapy oraz oznaczenie samych drzew tabliczkami. Polecamy to miejsce. Nadaje się doskonale zarówno do czynnego jak i spokojniejszego wypoczynku z walorami edukacyjnymi.
Inne atrakcje Kamieńca Ząbkowickiego
W Kamieńcu Ząbkowickim znajdują się także inne zabytki. Jednym z nich jest kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, wznoszony w latach 1290 - 1350 przez cystersów z kamiennych bloków. To, jak przystało na gotyk, strzelista budowla, trzynawowa o sklepieniach krzyżowo-żebrowych, zbudowana z kamienia na planie krzyża, nakryta dachami dwuspadowymi. Kościół przebudowano w stylu barokowym końcem XVII i początkiem XVIII wieku. Odbudowany po pożarze który wydarzył się w 1817 roku. Wzrok przyciąga okazały ołtarz główny wykonany z niepolichromowanego drewna. Jest to jeden z najwyższych drewnianych ołtarzy w Polsce. Jego wysokość to ponad 22 metry. Na ołtarz składają się dwa obrazy - jeden przedstawiający Trójcę Świętą a drugi Wniebowzięcie NMP. Dekorację ołtarza tworzy 12 figur apostołów, muzykujące anioły oraz postać św. Bernarda. Warto przyjrzeć się bliżej także polichromowanej ambonie z 1708 roku.
Zespół klasztorny to kolejna atrakcja Kamieńca Ząbkowickiego. Został on założony w XIII. W następnych dwóch wiekach wielokrotnie niszczony i odbudowywany. W latach 1675 -1722 rozbudowany, nabrał barokowego charakteru. Dawne opactwo cystersów w Kamieńcu Ząbkowickim znajduje się przy kościele Wniebowziącia NMP, tak więc odwiedzając świątynię, turysci mają okazję zobaczyć wpsniałe budynki klasztorne. Przy klasztorze podziwiać można lapidarium sztuki sakralnej. Miesci się tam także Izba Pamięci - niewielkie muzeum prezentujące eksponaty ilustrujące historię Kamieńca Ząbkowickiego i jego okolic, a ponadto szaty liturgiczne (ornaty, stuły, manipularze, welony kielichowe), świeczniki, kielichy, dzwonki, chorągwie kościelne, fragmenty ołtarzy z wizerunkami ewnagelistów, dokumenty dotyczące zakonu augustianów i cystersów oraz wiele innych artefaktów godnych obejrzenia. W pobliżu pałacu opackiego warto zwrocić uwagę na zabytkowy wodotrysk, oraz budynek bramny wybudowanyw latach 1681-1702.
Dawniej miesciły się w nim piekarnia, mieszkania urzędników, browar oraz słodownia. Budynek posiada szeroką bramę która prowadzi na dziedziniec klasztorny. Pięknie to wygląda. Warto zwrócić uwage na były spichlerz. Koniecznie, ale to koniecznie musicie przejść mostem na Młynówce, którym dawniej można było wjechać przez budynek bramny na dziedziniec klasztoru. Zdobią go figury św. Floriana i oczywiście św. Jana Nepomucena z początku XVIII wieku nadając mu bardziej okazałą formę. Wiadukt kolejowy to kolejny interesujący obiekt architektoniczny tej okolicy. Tuż nad drogą prowadzącą do Ząbkowic Śląskich znajduje się arkadowy wiadukt. Jest to tuż po Pałacu Marianny Oriańskiej drugi znak rozpoznawczy i wizytówka Kamieńca Ząbkowickiego.
Twierdza Srebrna Góra
Srebrna Góra, położona na Ziemi Ząbkowickiej to miejscowość z największą twierdzą górską w Europie. Budowana była w latach 1765-77 na rozkaz króla Prus Fryderyka II, zwanego Wielkim, aby chronić południowych rubieży dopiero co zdobytego Śląska. To miejsce wspaniałe, dla miłośników historii wręcz idealne. Centralnym punktem Twierdzy Srebrna Góra jest Fort Donjon. Składa się z 4 wysokich wież o średnicy 60 m i 12 metrowych murów. Potężne mury sięgają 30 metrów w górę. Do tego jest jeszcze głęboka sucha fosa. Na trzech kondygnacjach znajduje się 151 pomieszczeń fortecznych, czyli kazamat. Nic dziwnego, że nie sposób było go zdobyć i nie podołały temu również oddziały napoleońskie. W razie oblężenia, samowystarczalny bastion mógł funkcjonować przez okres 5 miesięcy, dając oparcie 3400 wojakom. Mieli oni do dyspozycji studnie, magazyny, więzienie, piekarnie, browar i wiele innych udogodnień. Ogromny obiekt, zrobi wrażenie na każdym turyście. Twierdza Srebrna Gόra jest bowiem unikatowym obiektem w skali dziedzictwa kulturowego Europy i jedną z najważniejszych atrakcji Dolnego Śląska i Ziemi Ząbkowickiej. To nie jeden obiekt, a cały zespół wznoszących się nad miasteczkiem fortόw. Warto się tam wybrać!
Kopalnia w Złotym Stoku
Wydobywanie złotego kruszcu przyniosło mu sławę i rozwój. Teraz czerpie z nich turystyka. Dlatego pierwszym miejscem, które polecimy odwiedzającym Złoty Stok, będzie Kopalnia Złota. Z przewodnikiem zwiedzimy Muzeum Kopalni Złota, Średniowieczną Osadę Górniczą oraz Sztolnię Ochrową. Zwiedzając to niesamowite i tajemnicze miejsce, turyści poznają tajemnice ukryte głęboko pod ziemią. Podziemna Trasa Turystyczna w Kopalni Złota zachwyca tysiące turystów z całego świata. To miejsce, gdzie historia regionu i złotnictwa w doskonały sposób łączą się, tworząc miejsce, w którym można się uczyć i bawić. Dla miłośników mocniejszych wrażeń proponuje się zwiedzanie ekstremalne zawierające zjazd na linie do sztolni. Kolejną atrakcją jest odcinek Sztolni Gertruda, gdzie turyści poznają kulisy pracy górników oraz narzędzia jakich dawniej używano. Można tu zobaczyć między innymi: bogatą ekspozycję map i planów kopalni z okresu od XVIII do XX wieku (w tym tajemniczą mapę Sztolni Czarnej), narzędzia górnicze i hutnicze, minerały, wystawę lamp górniczych, piec muflowy, laboratoryjny piec, w którym wytapiano złoto oraz osiemnastowieczny wózek do transportu rudy. Płukanie złota i wybijanie złotych monet z pewnością spodobają się młodszym turystom. Koniecznie trzeba odwiedzić „Chodnik Śmierci”. Nie zdradzamy szczegółów, trzeba wybrać się do Złotego Stoku.
Atrakcją godną polecenia w starej Kopalni Złota jest podziemny spływ łodzią i podziemny wodospad w „Czarnej Sztolni”. Spływ łodzią stanowi atrakcję wyjątkową, z której można skorzystać na terenie Kopalni Złota. Spływ odbywa się w zalanej wodą części Sztolni Gertruda i wiedzie przez odcinek 200 metrów. Podczas spływu turystom towarzyszy przewodnik, który opowiada o dziejach kopalni, pracy górników i procesie wydobywania złota. Jednorazowo w spływie może brać udział 15 osób dorosłych, co oznacza, że dziennie z atrakcji może skorzystać około 150 osób. Spływ jest dostępny dla dzieci od 8 roku życia. Jedną z ciekawszych atrakcji turystycznych w Kopalni Złota jest 300-metrowa trasa podziemna, którą można pokonać jedynie pomarańczowym tramwajem. To propozycja dla młodszych i starszych dzieci. Warto dołączyć do tysiąca turystów z Polski i ze świata, którzy zobaczyli to niezwykłe miejsce pełne dobrej zabawy i pozytywnej energii.
