Położony nad rzeką San, w województwie podkarpackim, Jarosław od wieków stanowił ważny punkt na mapie Polski, a jego burzliwa przeszłość oraz bogactwo wielokulturowych wpływów uczyniły go miejscem pełnym fascynujących atrakcji.
Pięknie zachowana starówka, liczne koscioly, kamienice oraz podziemne trasy turystyczne tworza niezwykla atmosferę, która zachwyca kazdego odwiedzajacego. A to dopiero poczatek zabytków i atrakcji jakie dla was oferuje miasto.
POLECANE ATRAKCJE TURYSTYCZNE
Sztolnie Walimskie to tajemniczy kompleks „Riese” w Górach Sowich – podziemna atrakcja z czasów II wojny światowej. Odkryj historię…
Odkryj magię filmu w Kleks. Magia Kina w Warszawie! Zanurz się w świecie pełnym efektów specjalnych, warsztatów i interaktywnych…
Nigdy nie zapomnisz swojej przygody w legendarnych zabrzańskich podziemiach.
Zapraszamy do Kopalni Soli Wieliczka, jednego z najcenniejszych skarbów polskiego dziedzictwa, wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa…
Brama w Gorce to wyjątkowe Centrum Przyrodniczo-Edukacyjne, oferujące bliski kontakt z naturą i fascynujące atrakcje dla całej rodziny.…
Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim – jedna z najpiękniejszych warowni Dolnego Śląska. Historia, widoki, zwiedzanie, noclegi i cykliczne…
Czas na jedną z najlepszych przygód w Polsce: spływ Przełomem Dunajca!
Odkryj Termy Gorący Potok – miejsce pełne relaksu, zdrowia i niezapomnianych wrażeń. Baseny termalne, SPA, wyjątkowe atrakcje i…
Karkonoskie Tajemnice to wyjątkowa multimedialna i interaktywna wystawa znajdująca się w samym centrum Karpacza. Przedstawia…
Odkryj tradycję i smak Podhala w Muzeum Oscypka Zakopane! Zobacz, jak powstaje kultowy góralski ser, weź udział w interaktywnych…
Wybierając się do tej magicznej krainy, zanurzysz się w trójwymiarowy świat kultowej książki Jana Brzechwy.
Kopalnia Guido - w całej Europie nie ma takiego zabytku techniki górniczej.
SPIS TREŚCI:
- Co musisz wiedzieć o Jaroslawiu? Historia miasta
- Atrakcje Jaroslawia - co warto zobaczyć?
- Atrakcje dla dzieci w Jaroslawiu
- Restauracje w Jaroslawiu - gdzie zjesć?
- Noclegi w Jaroslawiu. Gdzie spać?
- Jak dojechać do Jaroslawia?
- Gdzie zaparkować? Parkingi w Jaroslawiu
- Wycieczki szkolne do Jaroslawia
- Imprezy integracyjne, wycieczki firmowe w Jaroslawiu
Co musisz wiedzieć o Jaroslawiu? Historia miasta
Fot. Tomasz Turon
Jaroslaw to jedno z najstarszych miast poludniowo-wschodniej Polski, które moze poszczycić się bogata i fascynujaca historia. Polozony nad rzeka San, juz od czasów sredniowiecza byl waznym osrodkiem handlowym, który przyciagal kupców z calej Europy. Miasto powstalo w XI wieku i poczatkowo znajdowalo się m.in. pod wplywem kultury ruskiej, jednak w XIV wieku zostalo przylaczone do Królestwa Polskiego, co rozpoczęlo nowy rozdzial w jego historii.
Jaroslaw uzyskal prawa miejskie w 1375 roku i szybko zaczal się rozwijać. Dzięki korzystnemu polozeniu na szlaku handlowym, prowadzacym z Europy Zachodniej do Rusi, miasto stalo się jednym z kluczowych osrodków handlowych na terenie Rzeczypospolitej. Odbywaly się tu slynne jarmarki, na które przybywali kupcy z róznych krajów – miasta Rzeczypospolitej, Węgier, Niemiec, Wloch, a nawet Turcji. Jaroslawskie jarmarki byly jednymi z największych w Europie, a ich wplyw na rozwój gospodarczy miasta byl ogromny. Dzięki temu powstawaly tu liczne kamienice, spichlerze i rezydencje kupców, które dzis sa ozdoba starówki.
Fot. Tomasz Flak
W okresie rozkwitu Jaroslaw byl miastem wielokulturowym – mieszkaly tu spolecznosci polska, zydowska, ruska i niemiecka, które wnosily róznorodnosć religijna, architektoniczna i kulturowa. Rozmaitosć ta przetrwala do dzis w postaci zabytków i tradycji miasta. Jednak burzliwa historia Polski odcisnęla piętno na Jaroslawiu. W XVII wieku miasto dotknęly wojny oraz epidemie, które zahamowaly jego rozwój. W wyniku rozbiorów Polski Jaroslaw trafil pod zabór austriacki, stajac się częscia Galicji.
W XIX wieku, mimo trudnych warunków, Jaroslaw zdolal się częsciowo odrodzić jako regionalny osrodek handlu i rzemiosla. W okresie II wojny swiatowej miasto doznalo powaznych zniszczen, a wielu mieszkanców, szczególnie pochodzenia zydowskiego, stracilo zycie w tragicznych okolicznosciach. Po wojnie Jaroslaw znalazl się w granicach Polski i przeszedl znaczaca odbudowę, zachowujac jednoczesnie swoje historyczne dziedzictwo.
Atrakcje Jaroslawia - co warto zobaczyć?
Jaroslaw to miasto, które nie tylko odwiedza się jako turysta, ale które przezywa się jak osobista opowiesć. To miasto pelne nieoczywistych kontrastów – spotykaja się tu dawne rzemiosla i nowoczesne akcenty, wiekowe zabytki i kameralne kawiarnie. Historia miasta, glęboko wrosnięta w codziennosć, daje się poznać na kazdym kroku oferujac tym samym wiele ciekawych miejsc i atrakcji, które warto odwiedzić podczas zwiedzania Jaroslawia.
Rynek Starego Miasta w Jaroslawiu
Fot. Tomasz Turon
Rynek Starego Miasta w Jaroslawiu to miejsce, które stanowi serce miasta, pelne historii, architektonicznego piękna i niesamowitego klimatu. Rynek jaroslawski to doskonaly przyklad renesansowego urbanizmu i jeden z najwazniejszych zabytków miasta. Jego historia sięga sredniowiecza, kiedy miasto rozwijalo się jako istotny osrodek handlowy na skrzyzowaniu waznych szlaków kupieckich.
Centralnym punktem Rynku jest imponujacy ratusz, który wyróznia się swoja neorenesansowa fasada i smukla wieza, górujaca nad calym placem. Budynek wielokrotnie przebudowywano, ale zachowal swój historyczny charakter i nadal jest siedziba wladz miasta oraz jednym z symboli Jaroslawia. Ratusz otaczaja kolorowe kamienice, które reprezentuja rózne style architektoniczne – od renesansu po klasycyzm.
Kazda z tych kamienic kryje swoja historię, często zwiazana z bogatymi kupcami, którzy niegdys mieszkali i prowadzili tu swoje interesy. Warto zwrócić uwagę na detale architektoniczne: zdobione portale, misternie wykonczone gzymsy i okna, które swiadcza o kunszcie dawnych mistrzów. Zaplanuj swoja następna wycieczkę piesza i wybierz się na spacer po niesamowitym Rynku Starego Miasta!
Kolegiata pw. Bozego Ciala
Fot. N. Krysa
Kolegiata pw. Bozego Ciala w Jaroslawiu jest jednym z najwazniejszych zabytków sakralnych, a jego budowla pochodzi z XVI wieku i jest wspanialym przykladem manierystycznej architektury sakralnej, co nadaje jej wyrafinowanego charakteru. Kosciól zostal ufundowany przez rodzinę Kostków, wplywowych wlascicieli miasta, którzy pragnęli uczynić z Jaroslawia silny osrodek kontrreformacji.
Wnętrze kosciola jest wyjatkowo bogate, zdobione polichromiami i witrazami, które oswietlaja wnętrze kolorowym swiatlem. Warto zwrócić uwagę na imponujacy oltarz glówny, który stanowi centralny punkt swiatyni i przyciaga wzrok kunsztem wykonania oraz zdobieniami w stylu barokowym. Uwagę zwracaja takze boczne oltarze i liczne kaplice, w których znajduja się obrazy oraz rzeźby, przedstawiajace sceny biblijne i postacie swiętych.
Kolegiata to najstarszy pojezuicki kosciól w Polsce. To takze jedno z trzech sanktuariów maryjnych znajdujacych się na terenie Jaroslawia – z wizerunkiem Matki Bozej Śnieznej Królowej Rodzin.
Jaroslawskie opactwo
Fot. T. Flak
Dawne Opactwo Sióstr Benedyktynek w Jaroslawiu to jeden z najcenniejszych kompleksów klasztornych w Polsce i miejsce o wyjatkowej atmosferze, które od wieków stanowi częsć historii miasta. Klasztor powstal w XVII wieku, na wzgórzu sw. Mikolaja, w miejscu pierwszej lokacji miasta.
Dawne Opactwo Sióstr Benedyktynek otaczaja mury obronne, które nadaja kompleksowi charakter twierdzy. To przyklad wczesnobarokowego obronnego zalozenia klasztornego, o stosunkowo surowej architekturze.
Wnętrze bylego klasztoru, pelne ciszy i spokoju, pozwala odczuć miniona atmosferę klasztornego zycia. Na szczególna uwagę zasluguje równiez Czarna Kaplica, która stanowi serce opactwa.
Kamienica Attavantich i Orsettich
Fot. Tomasz Turon
Jesli szukamy ciekawych miejsc w Jaroslawcu to na naszej mapie zwiedzania nie moze zabraknać Kamienic Attavantich i Orsettich. Sa to jedne z najbardziej rozpoznawalnych i wyjatkowych budynków na jaroslawskim rynku, które pochodza z przelomu XVI i XVII wieku i sa swiadectwem bogactwa, które miasto zawdzięczal jarmarkom.
Kamienica Attavantich, nalezaca niegdys do wplywowej wloskiej rodziny kupieckiej pochodzi z I pol. XVII w.
Obecnie miesci Centrum Kultury i Promocji. Wnętrza kamienicy kryja trzy galerie sztuki oraz reprezentacyjna Salę Lustrzana, będaca miejscem imprez kulturalnych i koncertów. To tutaj odbywaja się male formy artystyczne, wieczory poezji oraz kameralne spotkania ludzi zafascynowanych zyciem kulturalnym miasta. Na parterze znajduję się Informacja Turystyczna, uznana za jedna z najlepszych w Polsce, zas w piwnicach częsć Podziemnego Przejscia Turystycznego, wiodacej atrakcji miasta.
Z kolei kamienica Orsettich wyróznia się bogatymi dekoracjami i arkadowym podcieniem, a jej późnorenesansowy styl nadaje jej wyjatkowego uroku. Budynek nalezal niegdys do wloskiej rodziny Orsettich, która przybyla do Jaroslawia, by prowadzić interesy kupieckie. Kamienica ta jest dzis siedziba Muzeum w Jaroslawiu, które prezentuje bogate zbiory zwiazane z historia Jaroslawia i kultura mieszczanska regionu.
Ratusz w Jaroslawiu - warto zobaczyć
Fot. T. Turon
Najokazalszym budynkiem na Rynku jest neorenesansowy ratusz. Byl on wielokrotnie przebudowywany, ale niezmiennie zachowywal swój majestatyczny charakter. Wysoka wieza zegarowa ratusza jest widoczna z wielu punktów miasta i stala się jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów panoramy Jaroslawia.
Ratusz od zawsze pelnil funkcję administracyjna, będac miejscem spotkan radnych i centrum zarzadzania miastem. Obecna formę zyskal na poczatku XX w. wedlug projektu Teodora Talowskiego, wybitnego architekta zwanego galicyjskim Gaudim. Ratusz otacza zwarta zabudowa kamienic, która wspóltworzy wyjatkowy klimat rynku – miejsca, które od wieków bylo sercem zycia spolecznego i handlowego. wyjatkowy klimat rynku – miejsca, które od wieków bylo sercem zycia spolecznego i handlowego.
Dla turystów Ratusz to piękny obiekt architektoniczny. To takze miejsce, które pelni istotna rolę w zyciu mieszkanców Jaroslawia. Latem, kiedy na rynku odbywaja się festiwale, Jarmark Jaroslawski i koncerty, ratusz staje się tlem dla kulturalnych wydarzen.
Punkt widokowy – Maly rynek
Odkryj najpiękniejsze miejsca Jaroslawia i wybierz się na punkt widokowy. Zobacz widok, który oczarowany Henryk Sienkiewicz umiescil na kartach Potopu. Polozony zaledwie dwiescie metrów od Rynku, oferuje niesamowita panoramę na Dolinę Dolnego Sanu oraz wzgórze sw. Mikolaja. Droga na punkt widokowy jest dostępna dla kazdego – nie wymaga duzego wysilku, i jest dobra opcja na kazda porę roku równiez dla rodzin z dziećmi.
Atrakcje dla dzieci w Jaroslawiu
Wyjazd do tego klimatycznego miasta to swietna okazja do pokazania dzieciom piękna architektury, tajemnic podziemnych tras czy fascynujacych historii. Liczne miejsca dedykowane najmlodszym oraz rodzinna atmosfera miasta sprawiaja, ze miasto jest doskonalym wyborem na wspólne odkrywanie i zabawę cala rodzina.
Podziemna Trasa Turystyczna im. prof. Feliksa Zalewskiego
Fot. T. Turon
Podziemna Trasa Turystyczna w Jaroslawiu to jedna z najlepszych atrakcji miasta! Trasa ta prowadzi przez system dawnych piwnic i korytarzy znajdujacych się w rozleglych podziemiach kamienicy Rydzikowej z poczatku XVII w. (Rynek 14). . Stworzenie podziemnych przejsć i piwnic bylo koniecznoscia w okresie rozkwitu handlowego Jaroslawia, aby pomiescić towary i zapewnić im odpowiednie warunki przechowywania, budowano podziemne komory na róznych poziomach, które latem zapewnialy chlód, a zima chronily przed mrozem.
Trasa prowadzi przez trzy kondygnacje piwnic i tuneli do glębokosci nawet kilkunastu metrów pod powierzchnia rynku. Kazda z komór ma swoje unikalne przeznaczenie i styl – niektóre byly przeznaczone do przechowywania wina, inne pelnily rolę magazynów z zywnoscia lub materialami. Podczas wycieczki przewodnicy opowiadaja o historii poszczególnych pomieszczen, a takze o czasach, gdy podziemne przejscia sluzyly jako schronienie podczas konfliktów i najazdów.
Podziemna Trasa Turystyczna to takze miejsce pelne legend i opowiesci. Istnieja historie o ukrytych skarbach i tajemnych przejsciach, które mialy prowadzić do klasztorów lub innych waznych budynków w miescie i wiele kilometrów poza nim. Taka wycieczka jest niesamowita atrakcja dla dzieci, które z pewnoscia będa zachwycone atmosfera mrocznych tuneli i ukrytych zakatków.
Podziemne Przejscie Turystyczne
Fot. D. Bereza
Podziemne Przejscie Turystyczne stanowi system tuneli i piwnic, które biegna pod pod trzema kamienicami na Rynku, ukazujac m.in. dawne zycie mieszkanców miasta. Powstalo ono na bazie juz istniejacych podziemnych komór handlowych, które w dawnych czasach sluzyly kupcom i mieszkancom jako magazyny i sklady.
Dzięki takiej lokalizacji Jaroslaw mógl przechowywać towary, takie jak wino, zboze, tkaniny, które wymagaly odpowiednich warunków.
Podziemne Przejscie posiada równiez specjalne instalacje multimedialne, które dodatkowo urozmaicaja wycieczkę, dzięki czemu zwiedzanie nie opiera się jedynie na suchej narracji, lecz jest wspaniala rozrywka dla duzych i malych gosci.
Centrum Edukacji Kulturalnej
Centrum Edukacji Kulturalnej znajduje się w piwnicach Bramy Krakowskiej oraz Ratusza. Jego interaktywna ekspozycja pobudza do odkrywania fascynujacego swiata sztuki. Zwiedzajacy moga przyjrzeć się architekturze lokalnych zabytków, poznać biografie wybitnych jaroslawian oraz udać się na wirtualny spacer szlakiem pokoszarowym.
Na najmlodszych czekaja multimedialne gry edukacyjne. Znajduja się tu takze specjalne stanowiska dla osób niewidomych i slabowidzacych.
Restauracje w Jaroslawiu - gdzie zjesć?
Będac w Jaroslawiu, warto spróbować klasycznych dan kuchni podkarpackiej, która opiera się na lokalnych, prostych skladnikach, takich jak ziemniaki, kapusta, grzyby i kasze, a takze na mięsie – glównie wieprzowinie, wolowinie i drobiu. Jednym z popularnych dan, które warto zamówić, jest proziak, czyli placek na sodzie, często podawany z maslem czosnkowym lub smietana.
Równiez milosnicy zup znajda w Jaroslawiu cos dla siebie – w menu wielu restauracji pojawia się zur podkarpacki, czyli lekko kwaskowa zupa na zakwasie z dodatkiem kielbasy i jajka, przyprawiona majerankiem lub kapusniak przygotowywany z kiszonej kapusty i wędzonego mięsa. Innym popularnym daniem sa golabki, czyli liscie kapusty faszerowane ryzem i mięsem, zapiekane w sosie pomidorowym lub grzybowym – proste, sycace danie, które docenia wielbiciele tradycyjnych smaków.
Noclegi w Jaroslawiu. Gdzie spać?
Jaroslawskie hotele oferuja pokoje z pelnym wyposazeniem, dostępem do Wi-Fi, a często równiez dodatkowe udogodnienia, takie jak restauracje na miejscu, parkingi czy sale konferencyjne. Takie hotele znajduja się zazwyczaj blisko Rynku i glównych atrakcji miasta.
Wiele z tych hoteli nawiazuje wystrojem do historycznego charakteru Jaroslawia, tworzac wyjatkowy klimat. Pensjonaty i mniejsze obiekty noclegowe zlokalizowane sa nie tylko w centrum, ale i na obrzezach miasta, pensjonaty oferuja komfortowe warunki, przyjazna obslugę i często bardziej przystępne ceny niz hotele. W pensjonatach mozna liczyć na przytulny wystrój i spokój, który sprzyja odpoczynkowi po dniu pelnym zwiedzania.
Niektóre z tych obiektów oferuja równiez dostęp do ogrodów czy przestrzeni wspólnych. Hostele oraz kwatery prywatne, sa pokojami o podstawowym standardzie, ale z zapewnionymi niezbędnymi udogodnieniami, takimi jak dostęp do kuchni czy pralni.
Kwatery prywatne często oferuja przyjazna, domowa atmosferę i bezposredni kontakt z lokalnymi mieszkancami, co moze być dodatkowym atutem podczas poznawania miasta i jego okolic. Dla osób, którzy chca cieszyć się noclegiem poza centrum, na obrzezach Jaroslawia równiez znajduja się liczne agroturystyki i domy goscinne, które oferuja spokojny wypoczynek w otoczeniu przyrody.
Jak dojechać do Jaroslawia?
Jaroslaw, polozony w województwie podkarpackim, jest dobrze skomunikowany z większymi miastami Polski. Jezeli planujemy podróz samochodem to Jaroslaw jest doskonale dostępny dzięki autostradzie A4, która biegnie przez poludniowa częsć Polski, laczac Kraków, Rzeszów i Przemysl.
Podrózujac z kierunku Krakowa czy Rzeszowa, nalezy kierować się na autostradę A4 i zjechać na węźle "Jaroslaw" (okolo 40 km przed granica z Ukraina). Autostrada A4 zapewnia szybki i wygodny dojazd do miasta, a takze pozwala ominać mniejsze miejscowosci, co skraca czas podrózy.
Dojazd do Jaroslawia z Warszawy samochodem zajmuje okolo 3,5 godzin, z Krakowa okolo 2,5 godziny, a z Rzeszowa niecala godzinę. Dla osób, które preferuja podrózowanie bocznymi drogami, mozliwy jest takze dojazd drogami krajowymi przez malownicze miejscowosci Podkarpacia.
Gdzie zaparkować? Parkingi w Jaroslawiu
Glówne parkingi znajduja się w strategicznych miejscach, dzięki czemu latwo jest zaparkować blisko centrum i rozpoczać zwiedzanie miasta pieszo. Wybór parkingów obejmuje zarówno parkingi platne, jak i darmowe.
Dla osób odwiedzajacych historyczne centrum Jaroslawia najwygodniejszym rozwiazaniem sa miejskie parkingi platne zlokalizowane w poblizu Rynku. Znajduja się one przy glównych ulicach, takich jak Plac Bóznic. Parkingi te umozliwiaja szybki dostęp do najwazniejszych atrakcji miasta, takich jak Rynek Starego Miasta, Podziemia Jaroslawskie, muzeum, a takze liczne restauracje i kawiarnie.
Jesli planujemy dluzszy pobyt i chcemy uniknać platnego parkowania, dostępne sa parkingi polozone nieco dalej od centrum, jednak nadal w odleglosci spaceru od najwazniejszych punktów miasta.
Darmowe parkingi mozna znaleźć na przyklad przy swiatyniach oraz większych obiektach handlowych, skad latwo jest dotrzeć do glównych atrakcji. Dla podróznych zatrzymujacych się w Jaroslawiu na krótki postój, dostępne sa równiez miejsca parkingowe przy glównych drogach wjazdowych do miasta.
Wycieczki szkolne do Jaroslawia
Podziemia Jaroslawskie to dwie trasy podziemne, na które sklada się sieć korytarzy i piwnic pod Rynkiem Starego Miasta. Pozwalaja zobaczyć, jak w dawnych czasach kupcy przechowywali swoje często egzotyczne towary i zarzadzali handlem. Podziemia byly takze wykorzystywane jako schronienie w czasie konfliktów i najazdów. Dzięki opowiesciom przewodników uczniowie dowiedza się m.in. o dawnym Jaroslawiu jako waznym centrum handlowym oraz największej katastrofie budowlanej w powojennej Polsce. Dodatkowo jedna z tras wzbogacona jest o instalacje multimedialne, które ulatwiaja mlodziezy zrozumienie historii miasta.
Spacer po rynku to obowiazkowy punkt programu kazdej wycieczki szkolnej. Jaroslawski Rynek pamięta czasy późnego sredniowiecza. Jego uklad urbanistyczny w stanie niemal niezmienionym przetrwal do dzis, co czyni z niego jeden z najcenniejszych rynków w Polsce. Dodatkowym atutem jest piękna zabudowa przyrynkowych kamienic, które róznia się bardzo od innych kamienic w polskich miastach z tego samego okresu. Choć większosć z nich posiada dzis eklektyczne elewacje z XIX i poczatku XX w., wewnatrz zachowal się rozklad pomieszczen z wieku XVII. To wlasnie wnętrze kamienicy jaroslawskiej jest jej kluczowym wyróznikiem.
Spacer po rynku jest takze swietnym momentem na opowiesci o czasach, kiedy w Jaroslawiu odbywaly się slynne jarmarki – jedne z największych w Europie, przyciagajace kupców z wielu krajów.
Przeczytaj takze: 60 pomyslów na wycieczkę szkolna, zielone szkoly - gdzie pojechać na klasowy wyjazd?
Imprezy integracyjne, wycieczki firmowe w Jaroslawiu
Jaroslaw to miasto, które oferuje wiele atrakcji kulturalnych, które moga być idealnym elementem wyjazdu firmowego. Zwiedzanie Podziemi Jaroslawskich stanowi nie tylko okazję do poznania historii miasta, ale równiez niecodzienna przygodę, która zespól przezyje razem, odkrywajac tajemnicze zakamarki dawnego handlowego Jaroslawia.
Ciekawe wrazenia zapewnia równiez wizyta w Muzeum w Kamienicy Orsettich, które przybliza kulturę i tradycję regionu w pięknej, renesansowej scenerii. Zwiedzanie zabytków miasta, takich jak rynek, swiatynie czy mury obronne, moze być doskonalym wprowadzeniem do klimatu Jaroslawia.
Przeczytaj takze: 24 pomysly na wyjazd integracyjny - organizacja imprez firmowych, eventy dla firm
*Fotografie pochodza ze zbiorów Centrum Kultury i Promocji w Jaroslawiu
