Stolica Dolnego Śląska, Wrocław jest miastem pełnym wspaniałych zabytków, a style architektoniczne z różnych epok przeplatają się tworząc mozaikę urbanistyczną wartą zainteresowania. Niektóre budynki stały się już symbolem miasta. Jednym z nich jest gmach Dworca Głównego. To ciekawy architektonicznie obiekt, godny zobaczenia.
Budynek należy do grupy najpiękniejszych dworców kolejowych w Polsce. Jest bardzo oryginalny i przyciagajacy uwagę. Nie tylko wielkosć i bryła, ale także przestronny hol i zadaszona hala. Uważniejsi odwiedzajacy zauważa piękne zdobienia i inne architektoniczne detale.
Trochę historii
Dworzec Wrocław Główny był jednym z największych dworów w Europie. Było to w momencie jego powstania. Bryła dworca nawiazuje do tradycji angielskiego gotyku Tudorów. Pierwotnie był to dworzec Kolei Górnoslaskiej i Wrocławsko-Poznańsko-Głogowskiej, nazywany Centralnym lub Górnoslaskim. Został wzniesiony został w latach 1855-1857 według projektu Wilhelma Grapowa. Peron, cztery kasy biletowe, poczta, miejsce wysyłki bagaży, restauracja i poczekalnie - taki dworzec robił wrażenie. Prawie dwustumetrowa, przeszklona hala była w połowie XIX wieku jedna z największych w Europie.
Dynamiczny rozwój kolei, zwiększenie liczby podróżnych spowodowały, że konieczna stała się rozbudowa dworca. W latach 1899 - 1904 dworzec został rozbudowany, a nad całoscia projektu pracował Bernhard Klüsche. Tory zostały wyniesione nad poziom gruntu. Ułożono je na wysokich wiaduktach, co pozwoliło przeprowadzić pod nimi przejscia i przejazdy łaczace centrum Wrocławia z jego południowa częscia.
Podczas przebudowy zmieniono układ wnętrz głównego budynku oraz zlikwidowano pierwotna halę peronowa zastępujac ja obecna hala obsługi podróżnych. Zbudowano pięć nowych peronów, do których poprowadzono tunele biegnace pod torowiskami. Cztery z peronów nakryto ogromna, przeszklona hala o stalowej konstrukcji, a komunikujace je schody zabezpieczono secesyjnymi balustradami. Gmach dworca modernizowano następnie w roku 1925 oraz po II wojnie swiatowej w latach 1945- 1949 oraz w 1960 roku.
W XXI wieku, w latach 2010 - 2012 przeprowadzono jego generalny remont połaczony z rewitalizacja. Postanowiono przywrócić dworcowi historyczny wyglad z poczatku XX wieku. Podczas tej ostatniej renowacji przywrócono mu pierwotny, pomarańczowy kolor. Odnaleziono także wiele ciekawych pozostałosci poprzednich epok - malowidła na stropie sali, która później okazała się Sala Cesarska, przygotowana na przyjazd cesarza Niemiec Wilhelma II wraz małżonka Augusta Wiktoria w 1906 roku oraz blaszany strop w Sali Secesyjnej imitujacy drewno.
Sale Cesarska i Secesyjna nie sa dostępne dla podróżnych. Ich zwiedzanie znalazło się w programie Nocy Muzeów w 2013 roku. Towarzyszyły im ciekawe wykłady o historii i architekturze wrocławskiego Dworca Głównego. W latach 30. XX wieku wokół Wrocławia zbudowano schrony. Pierwszy z nich stanał wzdłuż ulicy Suchej. Drugi, zbudowany po zamachu bombowym na żołnierzy Wehrmachtu, znajdował się pod placem dworcowym.
Przez jakis czas pełnił rolę szpitala i w 1945 roku został zalany, gdy Niemcy wycofywali się z miasta. Wrocławski Dworzec Główny wrósł w krajobraz miasta, jest jedna z jego wizytówek, miejsce chętnie fotografowane i filmowane. Jedna z tragicznych historii dworca jest smierć słynnego aktora Zbigniewa Cybulskiego, który 8 stycznia 1967 roku, usiłujac wskoczyć do ruszajacego pociagu, wpadł pod koła wagonu.
Na peronie trzecim dworca, w miejscu tragedii, możemy dzis zobaczyć - odsłonięta przez reżysera Andrzeja Wajdę - tablicę upamiętniajaca tego znanego polskiego aktora. Na wrocławskim Dworcu Głównym bywały znaczace w swoich epokach i znane do dzis postaci, takie jak Józef Ignacy Kraszewski, Winston Churchill, cesarz Wilhelm II Hohenzollern, cesarzowa Augusta Wiktoria, Leonid Breżniew.
Architektura i wyglad Dwora Głównego
- Główny budynek dworca w stylu neogotyku angielskiego, założony został na planie wydłużonego prostokata, o trzech portykowych ryzalitach silnie wysuniętych w stronę placu, poprzedzonych podjazdami - czytamy na stronie zabytek.pl. - Dominujacy w kompozycji całosci ryzalit srodkowy z arkadowym portykiem w przyziemiu, ujmuja dwie ustawione ukosnie, wysmukłe wieże, do 2/3 wysokosci kwadratowe, wyżej osmioboczne.
Elewacje gmachu wieńczy attyka w formie krenelażu, z licznymi wieżyczkami-sterczynami. Zasadniczy, dwukondygnacyjny korpus budynku był pierwotnie półtoratraktowy, z przylegajaca od pd. hala peronowa, kryta przeszklonym, dwuspadowym dachem. Hala ta po przebudowie dworca w latach 1899-1904 została zastapiona przez obecna halę obsługi podróżnych z kolebka na stalowych dźwigarach. Od południa do hali obsługi podróżnych przylega pięć peronów zadaszonych ogromna, przeszklona, czteronawowa hala o konstrukcji stalowej.
Perony dostępne sa dla pasażerów przez dwa przejscia podziemne - tunele poprowadzone pod torowiskami; prowadzace na perony schody zabezpieczaja ozdobne, secesyjne balustrady. Trójkondygnacyjne i trójtraktowe ryzality budynku dworca mieszcza na osi korytarze wychodzace na dawna halę peronowa - obecnie halę obsługi podróżnych. Korytarze te nakrywaja sklepienia żaglaste na gurtach, wsparte na żeliwnych kolumnach. W częsci pomieszczeń dworca zachowane sa drewniane, neogotyckie stropy, niektóre o bogatej snycerce.
Jak podaje spółka PKP, do budowy obiektu zużyto 6 774 000 cegieł pełnych, 94 000 cegły dziurawki, 120 000 cegły kształtówki, 124 600 stóp kubicznych wapna, 1100 ton cementu portlandzkiego, 425 ton gipsu, 2333 prętów kubicznych piasku murarskiego, a cała inwestycja kosztowała jak na tamte czasy astronomiczna sumę 449 000 talarów, nie liczac wyposażenia wnętrz w meble i oswietlenie, które kosztowało dalsze 26 400 talarów.
Dworzec Główny Wrocław dzis
Dworzec znajduje się przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 105. Wiemy już, że Dworzec Główny to największy dworzec kolejowy na Dolnym Slasku i jeden z najpiękniejszych dworców w Polsce. To także najważniejsza stacja kolejowa w południowo-zachodniej Polsce. Odjeżdżaja stad pociagi nad morze, w góry i inne rejony Polski oraz do Pragi, Berlina, Drezna. Wrocławski Dworzec Główny jest otwarty cała dobę.
W budynku znajduja się kasy biletowe PKP Inter City, Przewozów Regionalnych i Kolei Dolnoslaskich. Dla podróżnych przygotowano poczekalnię. Na dworcu sa bary, sklepy, restauracje, kawiarnie toalety, posterunki policji i komisariat Służby Ochrony Kolei. Można tu skorzystać z bankomatów, automatów biletowych i innych udogodnień, takich jak punkt Info Dworzec – punkt informacji o usługach dostępnych na Dworcu Głównym PKP, czynny w godz. 7-21, informacja turystyczna na temat atrakcji turystycznych we Wrocławiu i na Dolnym Slasku, skrytki bagażowe.
Mamy także kantor wymiany walut, aptekę, kioski z prasa. Na I piętrze budynku dworca działa galeria sztuki współczesnej BWA Wrocław Główny. Znajduje się tu także filia Miejskiej Biblioteki Publicznej.
Dojazd i parking - Wrocław Główny
Dworzec Wrocław Główny położony jest w centrum miasta i stanowi dogodny węzeł komunikacyjny. W pobliżu dworca znajduje się dworzec autobusowy, wrocławski Rynek, kino, park wodny a także galerie handlowe, teatry, kawiarnie, restauracje i liczne hotele.
To dobry punkt na rozpoczęcie swojej przygody z Wrocławiem. Z okolic dworca dojedziemy w różne częsci miasta. Kursuja stad tramwaje nr: 0L, 0P, 2, 5, 8, 9, 11, 15, 31, 32. Kursujace z pobliskich przystanków MPK autobusy linii: K, N, 109, 110, 112, 113, 114, 120, 122, 125, 145, 146, 325, 602, 612.
Z Dworca Głównego PKP dojedziemy także na Wrocławskie Lotnisko. Autobus 106 odjeżdża z przystanku przy ulicy Dworcowej. Autobus Wro Airport Express ma przystanek w pobliżu dworca PKP - na Dworcu Autobusowym przy ul. Suchej. Do dyspozycji pasażerów sa także autobusy nocne: 240, 241, 243, 245, 246, 247, 249, 250, 251, 253, 255, 257, 259.
Szczegółowy rozkład jazdy komunikacji miejskiej jest dostępny na stronie: www.wroclaw.pl/rozklady-jazdy, natomiast rozkład shuttle bus www.airport.wroclaw.pl/en/passager/getting-here/by-bus/.
Jak kupić bilety MPK we Wrocławiu?
Bilety MPK najłatwiej kupić w tramwaju lub w autobusie w biletomacie. Wybieramy rodzaj biletu, przykładamy kartę płatnicza do panelu i kodujemy go na karcie. Nie dostaniemy papierowej wersji. Przy Dworcu Głównym znajduja się parking naziemny i parking podziemny. Wjazdy na płatny parking podziemny umiejscowiony jest od strony ul. Peronowej i Piłsudskiego/Dworcowe. Postój taksówek znajduje się na placu przed dworcem od ulicy Piłsudskiego (na parkingu przy budynku poczty).
Punkt Informacji Turystycznej Wrocław
Wrocław przyciaga turystów, stolica Dolnego Slaska jest częstym celem wizyt i wyjazdów. Jest bardzo wiele ciekawych lokalizacji. Jedne sa bardzo znane, inne mniej, warto zainteresować się tym, co możemy zobaczyć. We Wrocławiu w wielu punktach można zdobyć informacje o najważniejszych miejscach wartych obejrzenia i inne przydatne turystom porady. Na wrocławskim dworcu obok kas biletowych znajduje się Punkt Informacji Turystycznej. Uzyskamy tu informacje na temat najważniejszych atrakcji, noclegu, komunikacji i aktualnych wydarzeń.
W centrum można także kupić informatory, przewodniki, plany miasta. Sa też bezpłatne wydawnictwa z ofertami miejsc do zwiedzania, wydarzeniami kulturalnymi i ważnymi dla Wrocławia obiektami. W Punkcie Informacji Turystycznej dowiemy się nie tylko o atrakcjach turystycznych Wrocławia, ale także Dolnego Slaska. Informacja turystyczna jest czynna codziennie w godz. od 8.00 do 20.00.
Informacje - atrakcje turystyczne, bookcrossing, toalety
Na dworcu sa dostępne także inne usługi. Można na nim uzyskać informację o topografii miasta, komunikacji miejskiej, atrakcjach turystycznych. Podróżni uzyskaja tu pomoc w obsłudze urzadzeń dostępnych na dworcu, zdobęda informacje o możliwosci zorganizowania na dworcu wydarzenia, akcji marketingowej.
Wrocławski Dworzec Główny jest przyjazny osobom niepełnosprawnym. Dostępna jest pomoc dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawnosci ruchowej, w tym usługa tłumacza języka migowego
Dla lubiacych czytać przygotowano akcję Bookcrossing – ksiażka w podróży. W budynku głównym przy klatce schodowej wschodniej i zachodniej oraz w korytarzu za kasami biletowymi (całodobowa). W godzinach nocnych (od północy do 4.00) czynne sa toalety w Pawilonie Południowym (od strony ulicy Suchej). We wszystkich kompleksach znajduja się toalety dla osób niepełnosprawnych oraz przewijaki dla matki z dzieckiem.